uMatrix Contact me for feedback or questions! I reply to everyone.
Günlük kullanım için nasıl bir tarayıcı seçilmeli? yazısını okuduysanız, işlevlerinin çoğunun eklentilerden geldiğinizi bilirsiniz. Dolayısıyla, bunlardan birine uzun zamandır sahipseniz, bir tarayıcı bunlar olmadan size pek hoş gözükmeyecektir. Ama hangilerinin seçip, hangilerinden uzak durmalıyız? İşte bu yazıdan tam olarak öğreneceğiniz budur.
uMatrix Kesinlikle EN önemli eklenti ve Internet'i kendisi olmadan kullanmıyorum. Sebebini anlamak için, Web'in normalde nasıl çalıştığına şöyle bir göz atalım. Herhangi bir web sayfasını ziyaret ettiğiniz her zaman, ona bir talepte bulunursunuz. Bir web sayfası resim, biçim dosyaları veya betik gibi çok sayıda dosyadan (AYRICA her biri kendi talebini oluşturuyor) oluşabilir. Konuyu karmaşık hale getirirsek, aynı zamanda diğer web sayfalarına da üçüncü parti talepleri adı altında bağlantı sağlanıyor. Dolayısıyla, bir web sayfasını ziyaret ederek taleplerin her türlüsünün yüzlercesiyle karşılaşabilirsiniz. Şu sıralar en büyük gizlilik sorunları, veri toplama amaçlı, bir tarayıcının talepte bulunması ile ortaya çıkıyor. Casusluğun önlenmesi, nihayetinde, taleplerinin keskin yönlerinin kapatılmasını içeriyor. Peki, uMatrix bütün bunlarla ne yapıyor?
uMatrix bütün bu talepleri sekize ayırıyor: Çerezler, CSS (biçim dosyaları), resim, medya (ses ve video dosyaları), betikler, betikler tarafından yapılan XHR, çerçeve (diğer sitelerin iliştirildiği) ve diğer (herhangi bir şey). Ve sonrasında iki kategori daha oluşturuyor: birinci ve üçüncü parti. Bu ne demek? Temel olarak, kesin olarak bilinen talepler gizlilik ihlaline diğerlerine göre daha yakın ve uMatrix onları komple engelleme izin verip, sonrasında da seçeceğiniz güvenilir web sayfalarında aktif hale getirmenize olanak tanıyor.
Casusluktan en çok sorumlu olan talepler, üçüncü partiyle ilgili olanlardır. Öyleyse gidip hepsini engelleyelim. Artık, BİRİNCİ PARTİ betiklerin izin verip Facebook'u halen kullanmadığınız sürece, facebook betiği içeren hiçbir site sizi takip edemeyecek, yani sizi herhangi bir şekilde izleyemeyecek. Bir başka örnek de Google'ın ReCaptcha'sı. Tamamen buna izin vermek isteyebilirsiniz YA DA bazı web sayfalarına erişmek amacıyla bu durumu umursamazsanız, o sayfa için buna izin verebilirsiniz.
Yine de, uMatrix'in tek işlevi takibin önlenmesi değil. Parazitleri kaldırmak ("reklamlar"), "üye olmak" için rahatsız eden popupların canını sıkmak, video yerleştirmeleri vs. hepsi mümkün. Ve eğer sevdiğiniz web sayfasında, başka herhangi bir yerde değil, video yerleştirmeleri olsun istiyorsanız, yalnızca orada izin verebilirsiniz. uMatrix hakkındaki en iyi özellik bununla her şeyi tamamen engelleyip, bunlara ne zaman ve nerede ihtiyacınız varsa o zaman izin verebilirsiniz Bu araç, gezinmeniz üzerindeki kontrolün neredeyse tamamını size, tabii ki kullanımı kolay bir arayüzle verir. Elbette bunu öğrenmek ve istenildiği gibi yapılandırmak zaman alacak, ama buna değer ve ilk başlarda nazik olabilirsiniz, yalnızca üçüncü parti betiklerini ve çerezleri engellemek bile büyük bir adam. Bu eklenti olmadan, güç tekrardan takipçilerinin ve reklamcıların elinde olacaktır, yani onların görmenizi istediği şeyleri göreceksinizdir. Şimdilerde aynı işlevselliğinin bir kısmını sağlayan eklentiler de var ama, bunlar çoğunlukla, sonradan göreceğimiz üzere alt seviyede. Hem Chrome hem de Firefox tabanlı tarayıcılarda bulunuyor (Pale Moon, eMatrix forkunu kullanıyor).
WebRTC Control Eğer Tor veya kesin sonuç veren VPN'leri kullanıyorsanız, çoğu sitede IP adresini ortaya çıkararak sizin araçlarınızı etkisiz kılan, WebRTC teknolojisi hazır olarak bulunmaktadır. Bu eklenti, size tek tıkla WebRTC'yi kapatmanızı (veya açmanızı) ve sızıntıları önlemenizi sağlar. Hem Chrome hem de Firefox tabanlı tarayıcılarda bulunuyor (Pale Moon WebRTC IP sızıntılarını otomatik kapattığında, eklentiye ihtiyaç duymuyor).
Decentraleyes Bir başka temel eklenti. Web sayfalarının çalışması gereken kesin betikler var (jQuery, bazı google betikleri vs.), ancak bunlar sizi de takip ediyor. Bundan nasıl çıkılır? Bu betikleri lokal olarak saklayıp, onlar olmadan bağlanarak! Decentraleyes'in yaptığı tam olarak budur. uMatrix'le çakışabilir. Nasıl çözebilirz? Kısaca, Decentraleyes'in yerini alacağı talepleri uMatrix'in "çalmasına" izin vermiyorsunuz, dolayısıyla bu alan adlarına uMatrix'te izin verirsiniz (bu ayarların çalışması lazım). HTTPs'e arka çıkan eklentiler onların taleplerini de çalmaya çalışacak, bunlardan SONRA Decentraleyes'i yüklemek bu durumu önleyecek. Hem Chrome hem Firefox tabanlı tarayıcılarda, hem de Pale Moon'da bulunuyor. Pekala, gerekli gördüğüm yalnızca üç gizlilik eklentisi var (ve WebRTC yalnızca Chrome tabanlı tarayıcılarda olduğundan, FF ikisiyle yetiniyor). Ancak kullanışlı olabilecek bazı oyuncaklar için okumaya devam edin.
Block Cloudflare MITM Attack Her Cloudflare web sayfası SSL bağlantılarınızı deşifre ettiğinden dolayı, böyle bir şey gerçekleştiğinde böyle bir eklenti kullanılabilir. Bu eklenti, eğer CF'ye (cloudflare, çev.) sahip bir sitenin içindeyseniz karşısınıza bir bulut ikonu çıkartacaktır. Bunun da ötesinde, eklenti içi site listesinden ötürü, bu eklenti bağlantıları bloklayarak veya onları Wayback Machine'e yönlendirerek MITM'den kaçınmanızı sağlayacaktır. Hem Chrome hem de Firefox tabanlı tarayıcılarda mevcut. Bulabildiğim kadarıyla ne yazık ki Pale Moon'un bir alternatifi ve BCMA'nın geliştiricileri de desteklemeyi reddediyor (arşiv).
SSL dayatan eklentiler Bunlarla ilgili durum gitgide karmaşık bir hal aldığı için, bunlara dair ayrı bir bölüm oluşturmaya karar verdim. HTTPS Everywhere, bütün siteler için artık otomatik SSL bağlantılarını destekliyor; desteklenmeyen görürseniz, onlara desteklenmesi yönünde talepte bulunabiliyorsunuz. Bu durum Smart HTTPS'e zıt, zira orada otomatik gerçekleştiriliyor, yani talep için bir seçenek yok. Smart HTTPS bir bağlantıyı destekleyip desteklemeyeceğini SSL'nin belirli bir süre geçtikten sonra çalışamamasına bağlı (nasıl yapılandırdıysanız), bu pek çok neden dolayı olabilir, dolayısıyla site SSL'i desteklese bile nihayetinde kendinizi HTTP ile site ziyaret ederken bulabilirsiniz. Dahası, Smart HTTPS'i SSL'in işe yaramadığı durumda kontrol edebilmek amacıyla otomatik beyaz listenin kapalıyken kullanılmasını öneriyorum. Halen, HTTPS Everywhere Pale Moon için mevcut değil, dolayısıyla ya söz konusu Smart HTTPS'e (Clasic Addons Archive'de bulunan eski bir versiyonuna) ya da HTTPS Always+HTTPS Inquirer kullanacaksınız. İlki, HTTPS Everywhere gibi liste bazlı ilerliyor, ama Inquirer'la birlikte HTTPS destekleyen sitelere otomatik olarak şart ekleme şansınız var. Dahası, ilk talep (sitenin HTTPS olup olmadığını kontrol eden) şifreli olarak yapılacaktır. Başka bir deyişle, Firefox ve Chrome (ve forkları için) en iyi seçenek HTTPS Everywhere. Pale Moon için, Smart HTTPS'in tek avantajı ilk talebin her zaman şifreli olmasıdır. Ama öte yandan, bu eklenti tuhaf yollardan yönlendirme yapan sitelerde çalışabilen (yalnızca SSL için ek alan adlarına sahip olmak gibi) listelerin avantajına sahip değil. Ayrıca girişinde (hatalı olarak) site desteklemediği için SSL bağlantıyı sağlayamazsa, siteye yalnızca HTTP olarak bağlanıyor. Bu yüzden, HTTPS Always + HTTPS Inquirer'ı öneriyorum, ama düzgün yapılandırılmış Smart HTTPS de olur.
Redirect Bypasser Bu marifetli eklenti, ziyaret etmek istediğiniz linkleri takip etmek ya da sansürlemek isteyen Steam link filtrelerini saf dışı bırakarak, aracılara müdahalede bulunuyor ve sizi doğrudan hedefe yönlendiriyor. Dolayısıyla, https://steamcommunity.com/linkfilter/?url=https://digdeeper.neocities.org/ linki, https://digdeeper.neocities.org/ haline geliyor. Redirect Bypasser oldukça yapılandırma özelliği barındırsa da, içerik menüsünü dönüştürmeye ihtiyaç duymayan dönüştürücüyü 0'dan 1'e dönüştürmek istemediğiniz sürece, ilk ayarları da düzgün çalışıyor. Chrome (CRX dosyasını eklenti sayfasına taşıyıp bırakın), Firefox ve Pale Moon için mevcut.
SingleClick Cleaner Tam olarak bir gizlilik eklentisi değil, ama çok kullanışlı. Temizlenecek veriyi (çerezler, indirmeler, gezinme geçmişi, vs. hafızanın derinlikli seviyeleri dışında) seçmenize olanak tanıyıp tek tıkla çöpe atmak istediğinizi atıyor. Firefox tabanlı tarayıcılarda bulunmuyor, ama bazı alternatifleri mevcut (ne kadar iyi olduklarından emin değilim). Maalesef, gerçek bir Pale Moon alternatifi yok.
uBlock Origin, AdBlock Plus, AdGuard, Disconnect, vb. Bunların çalışması için sürekli güncellenen, dev bir engellenen yapı listesi gerekiyor. Mesela, AdGuard kayıtlı olarak 1,800,000 hain web sitenin bulunduğunu
övünç vesikası haline
getirebiliyor. uMatrix yoluyla taleplerin tüm seviyelerini engelleyerek çoğu reklam engelleyicinin etkisiz hale gelmesinden dolayı, bence övünecek bir durum yok. Bunları kullanarak, web
gezinmesini kendi elinize almak yerine, birilerinin size liste sağlamasına güveniyorsunuz. Eğer bu listelerde bir şey yoksa, o şey engellenemiyor ve her
şeyi yakalayan bir liste oluşturamıyorsunuz. Ayrıca reklamcılar uzun zamandan bu yana, bu listelerle sert bir şekilde mücadele ediyor (BlockAdBlock vb.). Bu, yumurtlanmış
kullanıcı betikleriyle, reklamcıların buna cevap olarak sunduğu BlockAdBlock şeklinde sürüp gidiyor. uMatrix bütün bu aptal mücadeleden sıyrılıyor. Düzgün yapılandırılmış bir uMatrix ile, siz
başka türlüsünü seçene kadar (varsayılan red", "varsayılan izne" karşı politikası) hepsi engelleneceği için, takipçiler veya reklamcıların paçalarını sıvamak için uygulayacakları
taktikleri düşünmek zorunda kalmayacaksınız. Reklam engelleyicileri kullanması kolay (yükleyin ve kullanın), ama nihayetinde, eğer öğrenmek için zaman harcarsanız hepsi uMatrix
tarafından saf dışı bırakılır. Gerçekten liste tabanlı bir eklenti istiyorsanız, Disconnect en az kötüsü. Hoş bir arayüzü ve size kurtarılan bant genişliği
ve zamanı göstermekle kalmayıp, aynı zamanda takipçi sanallaştırma modu da sunuyor. Ama uMatrix öğrenin, cidden. uBlock Origin için not: yapı saklama ve WebRTC'yi kapatma
gibi ek özellikleri var, ama temel içerik engelleme için, uMatrix kraldır.
NoScript Şeytani ve yalancı! (arşiv) Ayrıca uMatrix tarafından taleplerin nereden geldiğine bakmaksızın (X betiğini bir sayfada engelleyip başkasında açabilirsiniz) kesin olarak betikleri tümüyle engellemesiyle her türlü alaşağı edildi. Dahası, Chrome tabanlı tarayıcılarda desteklenmiyor... (güncelleme: şimdi destekliyor, halen kötü)
Privacy Badger Belki de "gizlilik koruma" eklentilerinin en kötüsü, her ne kadar YZ (yapay zeka, çev.) ile takipçileri saptamak gibi çok gelişmiş bir özellikle gelse de. Ancak, herhangi
bir şeyi bulmakta gerçekten çok zaman harcıyor (üç kere uMatrix öğrenebilirdiniz...) ve büyük bir çoğunluğu da fark edilmiyor. Şöyle deniyor, Privacy Badger, eşsiz tanımlanmış çerezler,
yerel depolanmış "süperçerezler" ve deri parmak izleri gibi takip tekniklerini izler.
Ancak buradaki üçten çok daha fazla takip yolu var ve PB geri kalanları kaçırıyor. Ayrıca, PB yalnızca
takibi düşünüyor ama geride engellemek isteyeceğiniz daha çok şey var. Belki gezindiğiniz sitede Twitter görüntülerinin olmasını istemeyeceksiniz (ve bunlar üzerinden de her türlü takip
edilebilirsiniz). Komik olan şu, PB, sizi takip etmeyi sağlayan bir yol olan Beni Takip Etme uyarısının gönderilmesine arka çıkıyor (parmak izinizi daha fena ortaya
çıkartıyor). Bu süslü şeyden vazgeçin ve ihtiyacınız olan tek içerik engelleme eklentisi uMatrix'i kullanın.
Ghostery Gerçekten bir başka gariban eklenti. Bu eklenti, bir web sayfasının taşıdığını takipçinin miktarını gösterip, onların yalnızca bazılarını engellemek için bir algoritma kullanıyor. Diğerlerine, mesela DoubleClick, sosyal medya butonları, Google Adsense, birçok analiz sitesi ve daha başkalarına müdahalede bulunmuyor. Bunlardan bazılarını veya bunların tümünü, belirli veya tüm sitelerde engelleyebiliyorsunuz ama hazır olarak geldiğinde, yalnızca algoritmanın engelledikleri seçilebiliyor. Ghostery'nin bir başka işlevi de aynı şekilde çalışan reklam engelleme, ama bu sefer, hangilerinin engellendiğini size bildirmiyor. "Bir siteyi kısıtlayabldiğinizden", site üzerindeki tüm takipçiler engelleniyor ama bu seçenek reklamlara işlemiyor, dolayısıyla bir kısmı kayıtsız hale geliyor. Ve bunu her bir site için ayrıca yapmanız gerekiyor. Ayrıca Ghostery açılışında, kendi iç şirketi Cliqz ile "İnsan Web Verisi" adı verilen bir şeyler paylaşıyor. Önemi yok, uMatrix önde.
LibreJS Şimdi, şunu açıklığa kavuşturalım, bu eklenti gizlilik, işlevsellik, kolaylık veya kullanıcıya fayda sağlayan bir yolda ilerlemiyor. Bu, sadece otizmin değişmek bir markası olan özgürümsülüğü tatmin etmeye çalışıyor. Peki bu eklentide neler var? Şimdi, bu eklenti sitelerdeki "özgür olmayan ve anlaşılmaz olan" JavaScriptleri engellemeyi amaçlıyor, ancak kriterler karışık ve muğlak. LibreJS betik üzerinde "özgür lisans" olup olmadığına ve eğer yoksa, yok sayılması için lisansa uygunluğunun "anlaşılmazlığına" bakıyor. Eklenti, "anlaşılmazlık" için yazılan kurallar demetine dayanarak site üzerindeki her betiği kontrol ettiğinden, bu durum sizin gezinme hızını yavaşlatıyor. Ve LibreJS butonuna bastığınzda, insanların güç bela okuyabileceği çöplük bir verinin içinde hangi betiğin "anlaşılmaz" ve eklenti tarafından engellendiğini gösteriyor. Görebildiğim en nafile işlerden biri olarak, bunları beyaz listeye de alabiliyorsunuz. Ayrıca, bir betik engellenirse bir dev İHBAR örtüsü, web sitesi geliştiricileriyle irtibat kuruyor ki can sıkıcı betikler silinebilsin (hiç işe yaradığı oldu mu?). Mücadele gibi duruyor ama ben bunun bir parçası olmak istemiyorum. uMatrix çok daha temiz, hızlı (gezinme hızınızı da anlamlı ölçüde artırıyor), daha güçlü ve ideolojinin yerine kullanıcıya hizmet ediyor. Yutturmacaları bırakın, uMatrix edinin!
Proxy / "VPN" eklentileri 
Browsec, Hola, PureVPN, ZenMate, Tunnelbear ve diğer pek çok eklenti. Yalnızca sızıntı olmakla kalmıyor, (arşiv), aynı zamanda aslında gerçek VPN de değiller. Bu da yalnızca (kendi tarayıcınızdan yaptığınız gibi) kesin taleplerin tünellendiğini gösterir. Bunun üzerine eklenecek diğer sorunlar, bant kısıtlılığı, ücretsiz bir denemeden sonra ödeme gerektirmesi, sizi pop-up'larla rahatsız etme veya halihazırda bir botnet gibi yönetme (arşiv) ve bunları bir daha kullanmak istemediğinizi fark edersiniz. Gerçek bir VPN edinin, SigaVPN veya RiseUp gibi ücretsiz ve iyi olanlar mevcut.
Proxy değiştiriciler 
Hepsi kötü eklenti değil, ben de zamanında Proxy SwitchyOmega'yı önerirdim. Sorun şu, tüm bağlantılar için VPN kullanmak, halihazırda bulunan proxyleri alaşağı ediyor (Tor da dahil), dolayısıyla bu durum bu eklentileri etkisiz kılıyor.
Saka Key Klavye kısayollarını düzenlenmesine (Chrome ve Firefox'un girişte unuttuğu bir özellik! Muazzam elinks sahip gerçi...) olanak sağlıyor. Ama daha da önemlisi, bu eklenti mouse kullanmadan linkleri ziyaret etmenize olanak tanıyor. Bir web sayfasındaki her link için karakter dizisinin gösterilmesi için(Güç modunda) F'ye basın, sonrasında da diziye basın. Bam! Tamamıyla klavyeyle gezineceksiniz. Serbest tek bir eliniz veya berbat bir touchpad'i olan bir laptopunuz varsa, epey kullanışlı. Hem Chrome hem de Firefox tabanlı tarayıcılarda bulunuyor. Vimium (Classic Addons Archive'den) bundan da iyi bir Pale Moon alternatifidir.
I don't care about cookies Kısa süre önce, bildiğiniz üzere AB (Avrupa Birliği, çev.) web sayfalarına sizi, ekranın büyük bölümün kaplayan çerez "bilgilendirmesi" ile rahatsız etmesine yönelik birtakım saçma zorunluluklar getirmişti. Bu eklenti, böyle katmanları ortadan kaldırıyor. Tabii, eğer bu sitelerdeki betikleri istemiyorsanız uMatrix zaten bunun icabına bakıyor, ama betikler tarafından sağlanan işlevselliği (mesela flashcore üzerinde) isterseniz, bu eklenti sizin için epey kullanışlı olacaktır. Hem Chrome hem Firefox tabanlı tarayıcılarda, hem de Pale Moon'da bulunuyor. Not: bazı siteleri mahvediyor tabii (Neocities sil butonu mesela).
LinkBot Tıklanılmaz herhangi bir linki tıklanılabilir hale getirir (mesela, http://'li olmayanları veya e-postaları). Onları adres çubuğuna kopyalamanıza artık gerek yok! Daha önceden Clickable Links vardı ama, baktım ki bazılarını dönüştürmüyor, daha iyisini bulmak için aramaya koyuldum ve bunu buldum. Firefox tabanlı tarayıcılarda yok, Linkificator buna alternatif. Not: RainLoop giriş formu üzerine kurulu birkaç siteyi mahvediyor.
Archiveror Bu eklenti mevcut sayfayı archive.fo, web.archive.org, perma.cc veya webcitation.org'a hızlıca arşivlenmesini kolaylaşyırıyor. Klavye kısayolu (Alt+Shift+Y) kullanmak da mümkün. Pale Moon için Legacy Addons Archive'de eski bir versiyonunu bulmak mümkün.
Stylus Casus bir yazılıma (arşiv) henüz dönüşmemiş eski bir Stylish sürümünün forku. Bu eklenti, girdiğiniz her web sitesi için kişisel CSS oluşturmanızı ve onları açıp kapatmanızı sağlıyor. Bunu ana sayfada link verdiğim biçimleri indirerek bu site üzerinde deneyebilirsiniz. Basitçe tema adının üzerine tıklıyorsunuz, içerikleri kopyalıyorsunuz, Stylus ikonuna basıyorsunuz ve "digdeeper.neocities.org için biçim yaz" diyorsunuz. Sonra CSS oraya yapıştırıp, kaydediyorsunuz. Şimdi sitemi tekrar ziyaret edin ve değişimi görün; tek seferde bütün biçimlere sahipsiniz ve istediğiniz zaman istediğiniz birisini seçebilirsiniz. Oldukça elverişli ve hem Chrome hem de Firefox tabanlı tarayıcılarda bulunuyor (Pale Moon, Stylem forkunu kullanıyor). Bu eklenti ayrıca, bir reklam engelleyiciyle birlik olup uMatrix'in yapamadığını (yapı saklamanın bir yolu olarak) yapıyor. Örnek olarak, bu biçimle StartPage reklamları engellenebiliyor:
@namespace url(http://www.w3.org/1999/xhtml);
@-moz-document domain("startpage.com") {
#adBlock {
display:none;
}
}
Buster Bu eklenti, reCaptchaları "bozuyor". Küçük bir insan ikonuna tıklıyorsunuz, YZ (yapay zeka, çev.) sesi dinleyip bir sonuç ortaya koyuyor, ve bu kadar. Sonsuz tıklanmalı sokak tabelalarından çok daha iyi. Deneyimlere dayanarak, kesinliği %90'a varıyor; yine de Google bazen "otomatik trafiği" saptıyor ve sizi her türlü (en azından anomizeleri kullanırken) engelliyor. Ancak bu eklenti, ReCaptcha sorununun gerçek bir çözümü değil, Internet'imizin çoğu sizden nefret eden bir duvarın arkasında duruyor. Şimdi bu duvarı kolaylıkla "bozmamız" bu gerçeği değiştirmiyor. Bu eklenti de halen google betiklerine vs. bağlanıyor. Eğer siteleri kullanırken reCaptcha desteğini sürdürürsek, bu kanser yayılacak. Dolayısıyla Buster'ı yalnızca kesinlikle ihtiyaç duyduğunuz bir siteye erişmek amacıyla, acil durumlar için öneriyorum ve bunlar için epey fayda sağlıyor. Ne yazık ki, Pale Moon için mevcut değil, ııh.