Mozilla Firefox Contact me for feedback or questions! I reply to everyone.
Temelden başlayalım. Bir web tarayıcısının en önemli işlevi nedir? Esasında HTML belgelerini okumak için tasarlansa da o zamandan bu yana Web büyük değişimler geçirdiği için modern tarayıcılar daha fazla özelliğe ihtiyaç duydu. Temel terminal tarayıcıları - links, w3m, Lynx, elinks -, bugün de web sayfalarını yalnızca metin olarak görmek için kullanılmaktadır. Aslında, elinks bugünün "modern" web tarayıcılarının unuttuğu birçok özelliği (çerezleri düzenleme, kişisel biçemler, klavye kısayolları gibi) desteklemektedir. Ancak nihayetinde, bütün bunlar eklentilerle de çözülebilmektedir. En fazla 256 rengin olması, görüntünün olmaması, düşük JavaScript desteği veya hiç desteğin olmaması, kısıtlı CSS desteği, video gibi HTML dışı içeriğin (dışarıdan yüklenebiliyor) yüklenememesi ve eklentilerin olmaması modern zaman tarayıcılığında bu tarayıcıları kullanışsız kılmaktadır.
Burada diğer pek çok tarayıcından da bahsedeceğim. Surf görüntü ve Javascript desteği de olan bir grafikli web tarayıcısıdır, ancak sekme ve kullanıcı arayüzü içermemektedir. Midori de bir modern web tarayıcısından beklediğiniz her şeyi ve bazı yaygın eklentileri değiştirmeye yarayan, içine monte edilmiş bir işlevsellik içerse de bu yeterli değildir. Otter Tarayıcı da hoş UI'siyle (kullanıcı arayüzü, çev.) umut veren bir proje ama, eklenti desteği içermiyor(bir aralar planda bulunuyordu). Qutebrowser da özel alan adı ayarları içeren klavye kontrollü bir tarayıcı ama uMatrix'e uzak duruyorlar. Özelliklerinin birçoğu yine eklentiler tarafından değiştirilebiliyor.
Bu hücre tarayıcların bir avantajı da sizi takip etmemesidir, ancak her birini deneyerek öğrendiğim bir şey var ki, en nihayetinde, eklentiler bir ihtiyaçtır - özellikle de yeri doldurulamayan uMatrix için. Dolayısıyla, günlük kullanım için bir tarayıcıda, yalnızca iki seçeneğiniz var: Firefox tabanlı ve Chrome tabanlı. Her biri aynı eklentileri desteklediğinden (Pale Moon'n ufak bir istisnasıyla), bu tarayıcıları değerlendirmek için diğer kriterlere bakmamız gerekiyor. Bunlar, kullanışlılık, gizlilik, kişiselleştirilebilirlik, felsefesi, kullancıya saygısı, görünüşü ve hızıdır. Öyleyse tek tek analiz etmeye başlayalım:
Mozilla Firefox Bununla ve Mozilla'nın diğer günahlarıyla ilgili yazdığım koca bir yazıda da belirttiğim gibi, bununla ilgili oldukça uzun bir kullanıcı karşıtı kararlar mevcut. Kısaca, içerisinde yapılandırılmış ayarları değiştirme, varsayılan olarak gelen arama motorları, gizlilik bazlı olunduğu konusunda yalan söyleyen, eklenti uyumluluğunu kaldıran, geliştiricilerine saygı duymana, size hedef odaklı reklamlar gösteren, bir başka yazılım kullanmayı gerektiren ve daha bir çok özellik (yazıyı okuyun!). Buna yavaş hız, sıçmış arayüz ve asla kullanmak istemeyeceğiniz bir tarayıcıya sahip olmanızı da ekleyelim.
GNU IceCat Büyük ölçüdeözgürümsülüğe odaklı Özgür Yazılım Vakfı'na ait bir Firefox forku. İçinde Flash Player uyumluluğu yok ve varsayılan eklenti olan LibreJS var. Eski versiyonları casus yazılım da içeriyordu ama görebildiğim kadarıyla 60.2 hepsini silmiş. Bazı gizlilik eklentileri resmi olarak mevcut ama, - özellikle de gizlilik olayına yeni girmiş kullanıcılar için - yine de uMatrix kullanmanız gerekmekte. Her ne kadar daha etik insanlar tarafından yapılsa da, bu tarayıcı da sıçmış arayüz, yavaş hız, yapılandırma kıtlığı, modası geçmiş eklentiler gibi Firefox'un pek çok sıkıntısını içermektedir. En nihayetinde IceCat, Firefox'un birçoğunu çözmekte, daha fazlasını da içinde taşımakta, bu sorunlar da Firefox'un tercihlerine bağlı olunduğundan değiştirileceğe benzememektedir.
LibreWolf LibreWolf, Google'dan arındırılmış Chromium'un Chrome'a yaptığının Firefox'a yapılmasıdır. (Librefox'un) ilk versiyonu, Mozilla tarafından yok edilmeden (arşiv) önce, Firefox'un "gelişmiş" bir versiyonu olarak duyurulmuştu. Topluluğun bazı üyeleri bunu bağımsız bir proje olarak dirilttiler. LibreWolf krema FF'nin sahip olduğu telemetry, Pocket veya pulseaudio gerekliliği içermemek gibi pek çok çözüm yolu sunmayı amaçlıyor. İçindeki arama motorlarının gizli (büyük G yok, büyük G = Google, çev.) olması ve beklenmedik taleplerin olmaması planlanıyor. Nihayetinde, böyle bir plan oldu ama sonrasına ölüp çok uzun zamandan beri de bugüne değin (12 Mart) pasif durumdadır, dolayısıyla gelişmeler için burayı takip etmeye devam edin! 3 Nisan GÜNCELLEMESİ: Yeni appimage dağıtımı uBlock Origin listelerinin otomatik olarak güncellemesinden yana sorun bulundurmamaktadır. Kesin olarak Firefox'un yaptıklarıyla karşılaştırılacak bir şey yok olsa da, eğer about:config ayarlarını kaldırmak, userchrome.css desteği, (yapmayı düşündükleri üzere) Alsa desteği gibi daha saçmalık özellikler eklenirse de LibreWolf halen Mozilla'ya bağlı durumda kalacak ve sonrasında LibreWolf geliştiricileri bu özellikleri kendileri geliştirmeye devam ederse, bunu küçük bir geliştirici gücüyle pekiştireceklerinden kuşkulanıyorum. Ama şimdilik, eğer Firefox'u baz almak istiyorsanız orijinaline göre güzel bir alternatif gibi görünüyor.
Waterfox Gizliliğini düşündüğünü belirten bir başka tarayıcı daha (arşiv) - Sizin gizliliğini koruma konusunda takıntılıyız.
Bu da Waterfox Gizlilik Tarayıcısı'nı daha güçlü yaptığımızı gösterir.
, gerçeğe bakıldığınızda Waterfox bunu korumak için herhangi bir şey yapmaz ve aslında sizi Firefox'un yapabildiği kadar takip eder (arşiv) (kendisini çalıştırdığımda 109 tane istenmeyen talepte bulundu). Bu daha güçlü gizlilik tarayıcısı
oldukça yapmacık duruyor - kendi gizliliklerini
düşünenler bunun üstünde durmuyor ama önemli gizlilik eklentilerini yüklüyor, dolayısıyla aldatıcı söyelmleri yalnızca yeni
kullanıcıları cezbetmek için etkili oluyor. Bu tarayıcı tamamıyla Firefox'a bağlı olup, berbat bir arayüzü, casus yazılımın birçoğunu kaldıramamak gibi birçok gizli kusuru var. Burası ayrıca
tek bir geliştirici tarafından yürütülüyor (aynı zamanda yalancı ve gizlilikten olabildiğince nefret eden biri), dolayısıyla bunun ne kadar ayakta kalacağını bilmiyorsunuz. Ancak, olumlu
özellikleri de var, Waterfox, XUL ve Web Eklentilerini, aynı zamanda NPAPI eklentilerini de, destekleyen halihazırda bulunan tek tarayıcıdır. Yine de, diğer sebeplerden
ötürü, bu tarayıcı es geçilmeli. ŞUBAT 2020 GÜNCELLEMESİ: Waterfox'tan kaçınmak için bir sebep daha - StartPage'i de satın alan bir reklam şirketine satılmış (arşiv)
Firefox kesinlikle berbat ve gördüğümüz kadarıyla forkları da bundan farklı değil. Her ne kadar bazıları (bir kısım ya da tamamıyla) casus yazılım sorunlarını çözse de, bunlar IceCat'in Flash Player'la uyumsuzluğu gibi kendi sorunlarını ekliyor veya başka sorunlara sahip oluyorlar. Potansiyel taşıyan tek proje olan LibreWolf terk edildi. Firefox tabanlı tarayıcılardan kaçınmak için diğer ve daha önemli bir sebep ise bunların halen şeytan Mozilla'ya bağımlı olmasıdır. Eğer bunlar kontrolden Google için resmen vazgeçerlerse (burada gerçekleştiği gibi isim hariç hepsinden [arşiv]) - Internet'in geri kalanı her zamankinden daha fazla, kötü baronların kontrolüne girecek. Bunu raporda daha önce de belirtmiştim, ama bu o zamanlar daha spekülatifti. Şimdilerde, bu durumun birkaç yıl içinde gerçekleşmesi daha da kesinlik kazandı. Bunu bilerek, Chrome forklarının da daha iyi olamayacağını söyleyebiliriz, ama yine de onlara da bakalım:
Google Chrome Kendini veri toplamaya (arşiv) adamış dev bir platform... ama en azından Firefox'un aksine, başkası gibi görünmeye çalışmıyor. Sıçmış "modern" arayüz (Firefox gibi), kişiselleştirme olanaksızlığı (yapı- içi proxy ayarlarının olmaması, her zamanki gibi?), yapı-içi özelliklerinin sınırlılığı, yavaş, şeytani Google şirketine bağlı ... Salgından kaçınır gibi kaçının.
Iridium Tarayıcı Kendisini GİZLİLİĞİNİ KORUYAN TARAYICI. BU KADAR.
şeklinde pazarlayan, savını yerine getiren gibi görünse de, aslında birkaç gizlilik sorununu cevapsız bırakmayı sürdürüyor.
Özellikle, özel Iridium tarayıcınız Büyük G'yle her yarım saatte bir Safe Browsing veritabanını indirmek için bağlantı kuruyor, şaka gibi. Geliştiricileri bu sorunu görmezden gelmeyi seçtiğinden (arşiv) ve bunun üstüne daha çok casus yazılım eklediğinden (arşiv) pek güvenilir olmadıklarını düşünüyorum. Iridium uzun süredir (Ağustos
2020, ama son dağıtım Chromium 81 üzerine kurulu olarak Nisan'da geldi, (Google'dan arındırılmış) Chromium'un 84'te olduğunu göz önünde bulundurarak) güncellenmedi. Ortada AppImage veya
taşınabilir uygulama yok, bu da yüklemeyi büyük bir sorun haline getiriyor. (Alttakini bulana dek) Bu tarayıcı uzun zaman boyunca benim tercihim olmuştu ama, otomatik bağlantıları kapatamama
gibi birçok sıkıntısı olmuştu. Eğer gizli ve Chrome tabanlı tarayıcı bekliyorsanız, çok daha iyi bir seçenek var:
(Google'dan arındırılmış) Chromium Iridium'un aksine, (Google'dan arındırılmış) Chromium, tüm otomatik bağlantıları ve Google ilişkilerini halihazırda koparmış. Ayrıca geliştiricisi de hoş ve yetenekli biri (Pale Moon'un ya da daha da kötüsü Mozilla'nın aksine, en azından sıkıntıları bildiren insanlarla sıkıntısı yok). Yine de, Chromium'un kod yapısının ağır ve tek bir kişinin bunu ne kadar sürdürebileceğini düşünün (ve yine, kendisi Bromite gibi diğer projelerden eklemeler yapıyor ve yardımsever bir kullanıcı kitlesine sahip). Kendisi her ne kadar tarayıcıyı daha çok güncel tutmaya ihtiyaç duysa da Iridium ekibinden daha iyisini gerçekleştiriyor. Nihayetinde (Google'dan arındırılmış) Chromium yalnızca Chromium'a uygulanmış bazı bandajlardan oluşuyor, ve G Amca'nın Web'i kontrol etmesini sağlıyor. Ortada gizlilik düzenlemelerinin arında gerçek bir özellik eklenmiş değil ve çok az CLI ayarı (arşiv) var. Yine de, eğer Google tekeli sinirinizi bozmuyorsa bu tarayıcı en iyi Chromium forku. Paketler çok az sayıda dağıtımlarda (Windows artı Mac) mevcut ama neyse ki AppImage ve her yerden çalışabilen taşınabilir bir sürümü de mevcut.
Brave Tarayıcı Bu tarayıcı içindeki AdBlock, HTTPS everywhere ve betik engelleme gibi gizlilik eklentilerden dolayı teşekkürü hak etse de, nihayetinde her biri uMatrix tarafından alaşağı hale geldi. Bunun
da ötesinde, her birini inceledikten sonra, kesin olarak takipçilerin ezici çoğunluğunu kendi halinde bırakan Kalkanların pek de kullanışlı olmadığını kesinlikle
söyleyebilirim; aslında, bazen bir sayfa bunların (takipçilerin) yüzlercesine sahip ama, hiçbiri Kalkanlar tarafından engellenemiyor. Betik engelleme seçeneği, yalnızca
JavaScript'i tümüyle engelliyor ki, bunun da NoScript'ten bir farkı yok. Brave, Chrome eklentilerini önceden yalnızca kaynağından indirmeye izin verse artık, diğer Chrome tabanlı tarayıcılardan
farklı değil. Bunlara rağmen, sizi yalnızca izlemekle (arşiv) kalmıyor, aynı zamanda Facebook ve Twitter takipçilerini beyaz listeye alarak
gizliliğinze karşı faaliyet yürütüyor. Brave aynı zamanda başka insanların adını kullanarak onların rızası olmaksızın bağış topluyor!
Burada (arşiv) tartışılan
sorunu görebilirsiniz. Ağustos 2020 GÜNCELLEMESİ: Bunu yazdığımdan bu yana, bu elemanların daha çok kabahati açığa çıktı. Örnek olarak, Yeni Sekme sayfalarındaki (Mozilla'nın
Directory Tiles'ını çağrıştıran) sponsorlu arka planlarla yetinmeyip, aynı zamanda size söylemeden tanımlı linkler
yoluyla (bu yasal değil ve beklendiği gibi konuyu kilitlediler) < a href="https://archive.vn/cAGpe">büyük paralar kazanıyorlar! Çok yakın zamanda, çeşitli ortaklarına yönlendirebilmek adına
web adreslerini değiştirirken yakalandılar. Brave Tarayıcı ayrıca (kapatılmış bir konuyla, yani Mozillaesk bir
yönetmle) büyük ölçüde zararlı ve kapatılamayan oto-güncelleme de (arşiv) içeriyor. Brave'i kullanmanın tek gerçek sebebi kendilerinin reklamları
(sistem bildirileri altında gözüküyor) seyretmek karşılığında Basic Attention Tokenlarını
kazanmanızı sağlayan Brave Rewards
'ın olmasıdır. Şöyle bir şey de var: kendilerinin
BATçik tokenlarını toplayabilmek için, Uphold'da hesabınızın olması gerekiyor ki, kendileri Gizlilik Politikası'nda şunları
belirtiyor:
Kimliğinizi doğrulamak adına, isim, adres, telefon, e-posta ve diğer benzeri bilgilerinizi toplamaktayız. Doğrulamak amacıyla sizden, doğum tarihiniz, vergi veya kimlik numaranız veya devlet onaylı doğrulama belgesi gibi Kişisel Verilerinizi sizden isteyebiliriz
Facebook tipi gözetim. Ama durun, daha bitmedi:
En uygun hizmeti sağlamak adına kredi kayıt bürosu, kimlik doğrulama veya diğer görüntüleme servisleri gibi tanımlı veya tanımsız üçüncü partilerden, bilgi akışı sağlayabiliriz ve bu bilgiyi sizden topladığımız bilgiyle ilişkilendirebiliriz.
Ayrıca kendileri, mevcut bilgiye erişmek adına İnternet boyunca sizi takip edebilir. Yine de daha fazla ihlal gelecek, arkanıza yaslanın ve izlemeye devam edin:
Uphold, devlet ilişkili doğrulamadaki fotoğrafla ilişkilendirmek için çektiğiniz selfieleri saptamak adına Veriff'i kullanır. Veriff’in yüz tanıma teknolojisi, biyometrik veriyi de içeren bilgiyi fotoğraflarınızdan alır ve Veriff'in kaydettiğiniz fotoğraflardaki biyometrik ve diğer (verinin özel kategorisini) verileri işleyip, bunları Uphold ile paylaşabilmek adına sizdne izin istenir. Doğrulama tercihleri için otomatik süreçler kullanılır.
Her en büyük gizlilik ihlalcisini bu sefer bulduğumu düşündüğümde, kafama gerçekliğin daha sert bir baltası vuruyor. Neyse - tekrardan - bu BATçik tokenlarını elde etmenin tek yolu
bu hizmetleri kullanmak. Ve evet, bunu sadece bir ay süresince elde edebiliyorsunuz ve Brave bunun %30'una el koyuyor (arşiv), yani reklamcılardan reklam gelirlerinin yalnızca %70'ini alabiliyoruz.
Bunun da İnternet reklam endüstrisine devrim gibi bir adım olduğu
yansıtılıyor, aracılar ve platform operatörleri zararlı yazılımların dağıtımı ve reklam dolandırma fırsatlarıyla günümüzün reklam sektörünü büyük ölçüde ele geçirmiş durumda. Brave Rewards
bu bozuk düzenli yerle bir etmekte ve üretici destekleme adına yeni bir yol sunmaktadır.
Ancak, gerçek devrim tüm reklam sektör modellerinin ölüp gömülmesiyle
gerçekleşecek ve daha iyisi, içerik üreticileri "yaşam şansı bulmak" için endişe etmeyecek, çünkü kapitalizm canavarı maktul olacak veya en
azından bir tasmaya bağlanacak. Günümüz için, beğendiğiniz siteleri doğrudan Bitcoin'le, anonim olarak ve kendi politikalarınızla destekleyebilirsiniz. Tek ihtiyacınız bir cüzdan ve bağışta
bulunmak istediğiniz kişi (sayfanın tepesinde benim de adresim var ^_^). Her neyse, başından bu yana Slave (digdeeper burada Brave-Slave arası kelime oyununda bulunmuş, çev.) Tarayıcı'dan çok
uzaklaştık, bırakalım kendi dolandırıcılıklarıyla çürüsünler.
Dissenter Tarayıcı Bu Brave forku son günlerde gerçekleşen, Twitter, Facebook, Mozilla gibilerinin yaptığı sansürlere karşı birdenbire ortaya çıkıverdi. Ününün yayılması herhangi bir sitedeki yazıya sitelerin sansür politikalarını es geçip yorum yapmanızı sağlayan Dissenter eklentisinin (Firefox ve Google'ın eklenti mağazalarında yasaklı (arşiv)) kendisiyle entegre oluşuna borçlu. Pek kullanışlı. Yine de, kullanabilmek için onların ReCaptcha gerektiren sosyal ağlarına katılmanız gerekiyor (geliştiriciler bunu önemsemiyorlar (arşiv)). Sonrasında, bir yorum yaptığınızda, elbette ki bu siteyi Dissenter'la paylaşmanız gerekiyor ve bu kapsamlı biçimde yapıldığında sizin gezinme geçmişinin bir profili ortaya çıkıyor. Onların yalnızca bu veriyle kalacağını kim söyleyebilir? Gizlilik politikalarında (arşiv) geçen şu lanet cümlede, neleri toplayıp paylaştıklarına dair aslında hiçbir şey demiyorlar, dolayısıyla herhangi bir kimseyi buna katabiliriz. Tarayıcı açısından, Shields gibi takipçileri ve güvenli gezinmeyei beyaz listeye alan bir Brave sıçmığını içeriyor. Buna ek olarak, yeni bir sekme açtığınız zaman, Dissenter bir kısım haber sitesine, youtube'a ikonlarını yüklemek için clearbit'e bağlanıyor ki bunlar kapatılamıyor. Siteleri de cloudflare'li, bu da demektir ki bütün geçmişiniz ve yorumlarınız kötü teknoloji devi ile paylaşılıyor (arşiv), yani gölgelerden MITM'liyor. Sonuç olarak, bu tarayıcı da günümüzün anti-sansür modasını kullanma hevesinde olan bir araç. Doğrusu, bunun büyük ölçüde İnternet'in tamamıyla elitler tarafından kontrolünün sağlanması için olabildiğince birçok insandan toplayan ve bu topladıklarını büyük santral (Cloudflare) ile paylaşan gezinme ve yorum geçmişini toplamak amacıyla tasarlanmış bir tuzak olduğunu söyleyebilirim. Fikir hoş (ve bazılarının da bunu tekrarlayacağını umuyorum) ama uygulaması daha kötüye gidemezdi. Sinirli bir kuduz köpekten kaçar gibi, koşabildiğiniz kadar hızlı koşun! Köpeklerden bahsetmişken, Spyware Watchdog da Dissenter'la ilgili diğer sorunları derinlemesine incelemiş.
Opera Kullanıcıları tarafından da beğenilen, kendine ait motorundan Blink'e (Chrome motoru) geçince, özelliklerin birçoğunu terk edip kullanıcılarını allak bullak halde bırakmıştır. Cenazesi da
birkaç yıl sonrasında Çinli bir şirket tarafından satın alınmasıyla gerçekleşmiştir. Artık hazır reklam engelleyici, batarya kurtarıcı ve bedava VPN'i ile.
gibi pazarlama saçmalığı
sloganlarını bir yana bırakırsak, Opera, tüm gezinme geçmişini içerecek bir şekilde sizi büyük bir ağırlığıyla
takip ediyor (arşiv). Açılışında Facebook, WhatsApp (sahibi Facebook) ve
Telegram (kriptograflara göre güvensiz) gibi casus platformlar entegre edilmiştir. VPN de Çin tuzağı gibi durup, uMatrix de bütün bu reklam engelleyicileri saf dışı bırakmaktadır. Mouse
hareketleri ve otomatik döviz dönüştürücü gibi hoş özelliklerine karşın, nuOpera ve diğer Chrome forklarını kullanma adına çok fazla sebep bulunmamaktadır. Kaçının.
Vivaldi GÜNCELLEME: Ağustos 2020 ve Vivaldi için pek bir şey değişmedi. Halen seçenekler arasında en çok özellikli (fare hareketleri, ekran görüntüleri, web panelleri, notlar...) tarayıcı ve kişiselleştirmeyi (sekmeler, yer imleri, klavye kısayolları ki başka bir tarayıcıda değiştiremiyorsunuz) büyük ölçüde içermesiyle övgüyü hak ediyor. Yine de, halen Google SafeBrowsing ve oto-güncelleme gibi bazı casuslukları içeriyor. Ancak gizlilik ihlaline yönelik en berbat yolları şu:
Vivaldi tarayıcıyı (“Vivaldi”) yüklediğiniz zaman, her yükleme profili kendi bilgisyarınızda depolanmak üzere özel kullanıcı ID'sine sahiptir. Vivaldi, HTTPS kullanarak bu ID'yi, sürümü, cpu mimarisini, ekran çözünürlüğünü ve son mesajın zamanını her 24 saatte bir İzlanda'da bulunan sunucularımıza gönderir.
Yukarıdaki durum programlama ninjası da olsanız kapatılamıyor, çünkü Vivaldi'nin kaynak kodu yayınlanmadı! Kendilerinin Yeni Sekme sayfası hazır olarak YouTube ve Amazon gibi ihlalcileri de içeren ve neyse ki kaldırabileceğiniz, çeşitli ortaklarla dolu olarak geliyor. Kendi arama motorları gizlilik karşıtı Bing. İzleme koruması içeriyor ama bu halihazırda kapalı olarak geliyor. Vivaldi'nin gizliliği çok fazla önemsemediği görülüyor ve ayrıca kapalı kaynak. Tek kurtaran yanı, çok fazla özelliğin olması, elbette bu önemli ama bunların büyük çoğunluğu tarayıcılar tarafından desteklenen eklentilerle destkleniyor. Ortada ayrıca bir yazılımın çok fazla şeyi denemeye çalıştığı durumu da var ve Vivaldi zaten köprüyü aştı. Ama en azından sınırlılığa sahip diğer tüm tarayıcılardan sıyrılan yönleri mevcut.
Chrome forklarının durumu Firefox'unkilerden daha iyi, kendileriinden daha fazla var ve daha yaygın güncelleniyorlar. Burada özellikler, eklentiler, görünümler ve çalışma felsefeleri açısından daha çok çeşitlilik görüyoruz. Ama burada kaçırıldığı gözlenen noktalar var. Daha çok özellikliler, kendi casus yazılımları, yanlış reklamcılık, etik eksikliği, daha düşük hız ve bozulmalar gibi kendi sorunlarını getiriyor. Bunlar, yeni bir şey göstermeyen tüm casus yazılımları kaldırıyor. Ve bunlar halen Blink motorunun (ve Google'ın) üzerien kurulu. Ve Google da kullanıcı karşıtı değişikliklere devam ettiğinden (arşiv), forklar, ki küçük takımlar yapamayarak eninde sonunda bunlarla kalıyor, bunları kaldırmak veya değiştirmek zorunda. Bu mudur? Biz gerçekten de baronların zilletlerini iyiye yönelik umutsuzca değiştirmeye çalışırken mi kapana kısıldık?
Neyse ki, yalnızca bütün bunların sorunlarından kaçınmayan, aynı zamanda özelliklerin, hızın, arayüzün ve kişiselleştirmenin, ve felsefenin de yolunda ve yanında ilerleyen bir tarayıcı var. Bununla da sınırlı değil, Google ve Mozilla'nın ikili hakimiyetini de kırıyor. Bu, gerçek bir isyanın tarayıcısı. Şimdi, bunu neden en başta yanlış bulduğumdan bahsedeyim, casus yazılımının miktarına (sıfır oldukça ideal ve ne kadar fazla olursa o kadar korkunç) yoğunlaştığımdan ve uMatrix'in (en önemli eklenti) de yeterince desteklenmediğini gördüğümden. Ama ışığı gördüm ve bunca zaman burnumuzun dibinde duran bu pırlantanın farkına vardım. Tatavayı bırakalım, işte karşınızda...
Pale Moon Eski övgü karman çorman bir şeydi. Pale Moon'un Chrome ve FF tabanlı tarayıcılara göre faydalarını sıralayayım:
Öncelikle, WebRTC işlevseldir ve platform kodunun içinde bulunur, ama yapılandırılmamıştır veya tarayıcının içinde bulunmaz, çünkü kullanıcılarının ezici bir çoğunluğu buna karşı çıktı. Bu da Pale Moon tarayıcısına dair önemli bir noktanın altını çizer: kullanıcı katılımı.Diğer yandan Mozilla, bugzilla biletlerini kilitleyerek tümüyle kullanıcı geri bildirimini reddeder ve sizi gülünç bir duruma düşürür.
Yine de Pale Moon tümüyle çiçek veya böcekten oluşmuyor. Ana geliştiricileri gittikçe daha kaba, amaçsız ve otoriter bir hale, başka bir deyişle Mozilla gibi olmaya başladı. Birkaç örneğe bakalım:
mali zarardabulunduğu gerekçesiyle AdNauseam eklentisini engellemek (arşiv). Ama aslında reklamlar ve takipçiler insana büyük zararlar vermekte (arşiv) ve eğer AdNauseam gibi eklentiler bunlar üzerine kurulan "ekonomiyi" yok ederse, yasaklanmaktan ziyade göklere çıkarılmalı. Re-enabling AdNauseam about:config üzerinde küçük bir oynama gerektiriyor.
resmi yapılandırmadan sapmışsistem liblerinin kullanılmasını istedi. Kendileri ayrıca özellikle libvpx için derleyici parametrelerini kullanan kullanıcı veya işletim sisteminin ${CFLAGS}/${CXXFLAGS}'ı ayarlamasının yerine, sistemin içine gömdü ki bu da farklı CPU ve işletim sistemlerine taşınabilirliği bozdu.
ağır özelliklere sahip AAA oyunları,
sanal ve arttırılmış gerçeklikve
arttırılmış canlı videogibi kanserler yayıyor. Scope çamurundan bahset! Bu, diğer dilleri derleyip bütün "uygulamaları" çalıştırmanızı sağlayacak bir montaj olduğundan, web tarayıcınızı başka bir işletim sistemine dönüştürüyor. Tabii ki, bununla birlikte gelecek tüm güvenlik açıklarını hayal edebilirsiniz. Ve yalnızca bir yıl önce bu, önerilmeyen bir teknolojiydi (arşiv)...
Yanlış anlaşılmasın, Pale Moon halen modern web için en uygun tarayıcı ve (diğer katkı sağlayıcılarla birlikte) hem Moonchild hem de Tobin böyle bir şey için teşekkürü hak ediyor. Kendileri, cesaret ve devrim gerektiren bir harekete imza attı; onlar olmasaydı, halen Google ve Mozilla duopolisi arasında kalacaktık. Yine de, bunlardan sonuncusu da yavaş yavaş kahramandan kötüye dönüştü ki Pale Moon'da da kötüleşme aşamaları başlıyor gibi. Felaket tellalı olmak istemiyorum ama bir süre sonra buradan da yol alabiliriz; Mozilla olayının da gösterdiği gibi, kötüleşmenin daha ilk anlarından önlemler alınabilir. Neyse ki yolumuzda halihazırda bir kurtarma gemisi var:
Pale Moon'un sorunlarını kafaya takıyorsanız, topluluğumuzun sohbet odası üyelerinden birisinin Web Browser adlı, stabilite, gizlilik,
kişiselleştirme ve öncekinden daha fazlasına sahip bir çatallama (fork) geliştirdiğini bilmenizi isterim. Pale Moon halen oto-güncelleme, OCSP ve halihazırda pek çok beklenmeyen talebe, ve
tabii eklenti kısıtlamalarına da sahip. Kendisi ayrıca binary'e kendi araçlarını yapıştırıyor (sisteminize yüklediklerinizi umursamayarak) ki bu da güncellendiğinden bu yana
güvenlik zaafiyetine yol açıyor. Ayrıca, geliştiricilerin OpenBSD'leri izlemek gibi durumu da var çünkü,
onlar (OpenBSD'ciler) resmi yapılandırmanın çarptılması
yerine sistem yapılandırmasını kullanmak istiyor. Ayrıca onlar (Pale Moon'cular) derleyici parametrelerinin içine, kullanıcının
veya işletim sisteminin belirlediği ${CFLAGS}/${CXXFLAGS} yerine libvpx ile spesifik kodlar kullanarak, doğrudan kodu gömüyor ki bu da farklı cpu ve işletim sistemleri içinde taşınabilirliği
kırıyor. Web Browser bu sorunları en aza indiriyor (istenmeyen talep veya eklenti bloklistesi yok) veya çözmeye çalışıyor (kendiniz hazırlamak yerine sistem gereçlerini kullanma). Ortada NixOS
ve bir SlackBuild mevcut, diğer işletim sistemlerine destek yakında gelecek (veya kendiniz de kaynaktan
derleyebilirsiniz). Geliştiricisi yardım edecek birilerini arıyor, yardım etmek istiyorsanız, projeye göz atabilirsiniz.
Otomatik güncelleme her yönden hatalı, en basitinden otomatik güncellemeler için kendi yazılım ve datalarınızı tamamen kontrol etmesi için geliştiriciye verdiğinizde şunlar olabilir:
- Arka kapı, casus yazılım ve virüs yerleştirmek.
- Gereksiz özellikler eklemek.
- Özellikleri kaldırmak.
- A/B Testi gibi sıçmıklarla tekli bir kullanıcıyı hedef almak, gine domuzu misali insanlara musallat olmak.
- Heybetli arayüz değişiklikleri gibi istenmeyen değişiklikler yapmak.
- Ödeme duvarları ardında içerikleri gizlemek.
- Hain geliştiriclerinin sizinle yapmak istediği her şey.
Otomatik güncelleme her zaman kötülük için kullanılıp, amacı da kontrolü kullanıcının elinden almaktır. Güncellemek HER ZAMAN bir seçim olarak kalmalıdır.
Kaynak: Nanon - iyi ki bana bunu yeniden yazdırmamış. Ve otomatik günceleme sorunlarına, mesela bu Firefox'un pek çok kez yaptığı şeyi, kullanıcı ayarlarını değiştirmeyi, eklememi sağladı.
Pale Moon kazanır! Açık ara! Evet...IceCat, Vivaldi, ve (Google'dan arındırılmış)Chromium halen yeterince iyi ve Pale Moon'a karşı da bazı özelliklere sahip. Ama PM büyük şirketlerden bağımsızlığıyla, ön plana çıkıyor ve öncesinde de büyük avantajlarından bahsedildi. Otter veya QuteBrowser'ın yeterli işlevselliğe sahip olmasını bekleyebiliriz, ancak şimdi için benim açımdan Pale Moon'dan başkası yalan ve diğer ikisinin eklenti desteğini ne zaman kazanacağından emin değilim. Yine de, bozulmanın ilk aşamalarından bahsettiğimi düşünürsek, bir yerlere tutunmamız gerekecek. Bu ya Tom'un forku olur ya da NetSurf gibi hafif tarayıcıları kullanarak modern web'den vazgeçebiliriz.
